ARDAHAN SİTESİ

köyüm yc hasköy

Köyümüz Hasköy Köyümüzün Tarihi ve coğrafi konumu Ardahan Merkez İlçeye bağlı ve Ardahan'a 23 kilometre uzakta, Yanlızçam Dağlarının dip yamacına kurulmuştur. Köyümüzün kenarından Ardahan-Ardanuç Artvin bağlantılı yol geçmektedir. Ayrıca tarihi ipek yolu köyümüz hudutları içinden top yolundan geçmektedir. Ayrıca Gazi Mustafa Kemal paşa ve ülkemiz kurucusu Atatürk tarafından yaptırılan Atatürk yolu da köyümüzün içinden geçmektedir. Köyümüz Batı da Bağdaşan köyü, Doğuda Dağ evi ve Çatal köprü, Güneyde Yeni köy (Göle İlçesi ile hudut),kuzey de ise Büyük oba yaylası ile hudutlarını çizmektedir. Sarı Çam ile ünlü Yanlızçam Ormanlarının büyük bir bölümü köyümüz hudutları içinde yer almaktadır. Başlıca Akarsuları Ziyaret deresinden Geçen ve Yeniköy ve Çatal köprü köylerinin hudutlarını ayıran Kura nehri ve Köy hudutları içinden geçen Karaçay’dır. Tarihi Köyümüzün kuruluşu Orta çağa Sasaniler dönemine rastlamaktadır. Ziyaret dere mevkiinde bulunan bir kuledir. Kura nehrinin geçtiği bu vadiyi kontrol altında tutmak amacıyla ortaçağlarda yaptırılmış bir kule olabileceği kanaati hâkimdir. Kule yüksek, doğal bir kayalık üzerinde yer almaktadır. Kule çevresinde, çok sayıda doğal mağara ve kaya oyukları da bulunmaktadır. Kura nehri seviyesinden yaklaşık 100 m. yükseklikte inşa edilmiş kulenin güney cephesinde düz, diğer yönleri yuvarlak ve silindirik şekilde inşa edilmiştir. Bu kule Cenevizliler zamanında yapılmıştır. Üst kısmı yıkılmış olan kulenin gerçek yüksekliğini tam olarak kestirmek güçtür. Kaide kısmı iri ve düzgün taşlardan inşa edilen kulenin, gövde kısmında düzgün kesme taş malzeme ve horasan harcı kullanılmıştır.1477 Yılındaki Ak koyunlu seferi tesiriyle, Yukarı Kura ve Çoruk boylarındaki Kıpçaklı Atabekler ül­kesi olarak tanımlanır. Köyümüzün bulunduğu yeraltında Mağara ve yerleşim odaları mevcuttur. İlk kazı 1956 yılında Cemil Baydar tarafından başlatılmıştır. Bu yeraltı şehrinin havalandırma kapakları zamanla tahrip olduğundan ve kapandığından havasızlık nedeniyle gerekli inceleme yapılamamaktadır. Köyümüzün altında bulunan yeraltı şehrine Yedi bölgeden giriş tespit edilmiştir. 1-Kilisenin ardından.(Şu an caminin bulunduğu yer) Rumlar iskol yani okul olarak kullanırlardı. 2-Tıbat (Dağ evi) üstünde bulunan yazılı çamdan. 3-Cami altından. Camiye giden yolun solunda evlerin altından. 4-Yayla deresinden (Cin deresinden). 5-Çetin dere den. 6-Tilki yuvalarından. 7-Yayla yolu üzerinden. Köyün üst başında Karataş mevkiinden. 1877-78 Osmanlı-Rus Savaşı’ndan sonra imzalanan Ayastefanos/Yeşilköy Antlaşması’yla Kars, Ardahan ve Batum, savaş tazminatı yerine Ruslara bırakılınca,Ahıska ve Ardahan da, bizden uzaklarda kalmış oldu.Hasköy'e ruslar tarafından rumlar yerleştirilmiştir.Hasköy toprakları 40 yıl boyunca rumların elinde kalmıştır. Ahıska ve çevresinin Çarlık Rusya'sı işgalinde geçen doksan yıllık hayatı, zulümlerle doludur. Halkın bir kısmı Türkiye'ye göç etmiş, Ağrı, Muş, Çorum, Hatay ve Bursa yörelerinde yerleşmiştir. Onların yerlerine ise Rus, Gürcü, Ermeni ve Yahudiler iskân edilmiştir. Orada kalanlar, Rus mezalimi altında yaşamaya devam etmişler, her yönden geri bırakılmış hatta askere bile alınmamışlardır. Ruslar, 1915 yılında, Türk ordusuna yardım ettikleri gerekçesiyle, Ardahan ve çevresindeki halkı büyük bir katliama tâbi tuttular. Tikaşen de Erdenek te Ekemette Damalada yaşayan ahıska türkü olan köylülerimiz. Batıya göç etmişlerdir. Birinci dünya savaşının sona ermesiyle tekrar Ardahan da bulunan yerlerine dönen halk 16 Mart 1921 tarihli Moskova Antlaşması, Batum’la birlikte Ahıska’yı da yeniden anayurttan ayırdı için Ardahan’da ki köylerine yerleşmişlerdir. Köylülerimizin sülalesinin bir kısmı Kinzodamala bir kısmide Rumların Hasköy’den gitmeleri üzere Hasköy e yerleşmişlerdir. Hasköy’e Birinci dünya savaşında sonra yerleşen aileler Ahıska asıllı Türk aileleri birlikte 28 Sülale den oluşmuştur. Köylülerimiz ekonomik koşullar nedeniyle 1960 yılında sonra batıya göç başlamıştır. Ülkemizin muhtelif kentlerine yerleşim olmuştur.Çoğunluğu Bursa Orhangazi de bulunmaktadır.Batıya göç edenlerle birlikte hane sayısı 550 yi geçmiştir. Yöremizde bulunan Şehit ve Yatır mezarları. Battal gazi döneminden Şehit olan yatırlar.(Üçkardeş) 1-Ahmet Turan. Mezarı Beberek köyünde bulunmaktadır. 2-Hazır dede. Mezarı Ziyaret deresin bulunmaktadır. 3-İsmi bilinmeyen üçüncü yatır. Vel köyünün üstünde bulunmaktadır. Köyümüz de mesire yerleri. Köyümüzün kenarından Bülbül an yaylasından kaynağını alan kara çay geçmektedir. Bu akarsuda tatlı su balıkları üremektedir. En önemlisi ise dağ alabalığıdır. Fakat bu güne değin bu su üzerinde bir tesis kurulup üretimi yapılmamıştır. Bu Akarsu boyunca çamlık arazi içinde doğa ile bütünleşen çok piknik yerleri mevcuttur. Oluklu mevkiinde kaynak sularının bolluğu temiz havası, orman içi mesire yeri. Yayla düzü yazın yetişen doğa bitkileri bolluğu mevcuttur. Ziyaret deresi her mevsim gidilecek gezilecek doğa güzellikleri ile bütünleşen orman akarsu alabalık temiz havası olan yerdir. Yaylamız Yanlızçam platosu üzerinde yer almaktadır. Bin bir çiçeğin yer aldığı yaylamızda yaz mevsimi doğa güzelliği temiz hava süt kaymak ve peyniri ile bütünleşir. Kayınlık. Çermik suları ile yaz kış doğasal güzellik mevcuttur. Muriyan. Ziyaret deresi ile Oluklu mesire yeri bağlıyan eski tarihi yerleşim bölgesidir. Hurtula. Yakın tarihe kadar köy olan Hurtula Kinzodamal ile bitiş bir köy imiş. Hatta evlerin üstünden Kinzodamala gelin gittiği dahi söylenir. Osmanlı Rus savaşları döneminde harabe olan köy de Çaniçala boğazının tam karşısında eski ev kalıntıları mevcuttur. Papatya çiçeğinin her türünün yetiştiği bölgedir. Bölgede bulunan yerleşim birimleri. 1-Hurtula.Ermeniler uzun süre bu köyde yaşamışlar.Osmanlı rus savaşları sırasında Ahırkelek'e gitmişler. 2-Damala.Topal mustafanın ailesinin yaşadığı yer. 3-Rağup köyü.Ermeni köyü. 4-Tikaşen.Ahıska göçmenlerinin yaşadığı yer.(Çilali,Sime İsmail.Hasuta Hasan.Laz Mahmut). 5-Kandıret.Badıllılar oturuyor.(Ahıska kohaberden gelen kürt boyu). 6-Hohabert. Badıllılar oturuyor.(Ahıska kohaberden gelen kürt boyu). 7-Kinzi.Ahıskadan gelen Demirciler oturuyor.Gülü ağa demircilerin yanına çalışmaya geliyor ve ailesini bu köye getiriyor.